کشاورزی

اصول نگهداری و کوددهی درخت انار

اصول نگهداری و کوددهی درخت انار

درخت انار یکی از مقاوم‌ترین و درعین‌حال پربازده‌ترین درختان مناطق گرم و خشک است؛ اما اگر مدیریت اصولی در آبیاری، تغذیه، هرس و کنترل آفات انجام نشود، می‌تواند باردهی آن به‌شدت کاهش یابد. برای داشتن یک باغ انار پرمحصول، با میوه‌هایی درشت، پوستی سالم، طعم شیرین و بازارپسند لازم است باید اصول نگهداری و کوددهی درخت انار با برنامه و تغذیه به‌صورت مرحله‌ای و دقیق انجام شود.

اصول نگهداری و کوددهی درخت انار

در مقاله اصول نگهداری و کوددهی درخت انار، تمام نکات آبیاری، خاک، نور، هرس، برنامه کوددهی ماه‌به‌ماه، نحوه استفاده از کودهای مایع مانند هیومیک اسید، فروت‌ست و محرک رشد را با جزئیاتی کاربردی توضیح می‌دهیم.

شرایط لازم برای رشد ایده‌آل درخت انار

۱. خاک مناسب

  • بهترین خاک برای انار: لومی شنی با زهکشی عالی

  • pH مناسب: ۶.۵ تا ۷.۵

  • خاک سنگین و گلی → خطر پوسیدگی ریشه

  • خاک بسیار شنی → کاهش عناصر و ضعف درخت

برای بهبود خاک:

  • افزودن کمپوست کاملاً پوسیده

  • استفاده از هیومیک اسید برای افزایش جذب عناصر

۲. نور و دما

  • انار عاشق نور مستقیم است؛ حداقل ۷–۸ ساعت نور ضروری است.

  • محدوده دمایی ایده‌آل: ۲۵ تا ۳۵ درجه

  • تحمل سرمای شدید زیر -۱۰ درجه کاهش می‌یابد و باعث ترک پوستی میوه‌ها می‌شود.

۳. آبیاری اصولی

درخت انار تحمل خشکی دارد، اما بی‌نظمی در آبیاری باعث ترک خوردن میوه‌ها، ریزش گل و کاهش باردهی می‌شود.

فصل مقدار آبیاری
بهار هر 7–10 روز
تابستان هر 4–7 روز
پاییز هر 10–15 روز
زمستان توقف یا بسیار محدود

نکته مهم:
– آبیاری بیش از حد باعث ریزش گل و ضعف ریشه می‌شود.
– نزدیک برداشت، آبیاری زیاد موجب ترکیدن انار می‌شود.

هرس و مدیریت تاج درخت

هرس فرم‌دهی

در سال‌های اول، باید ساختار درخت به شکل جامی (کاسه‌ای) شکل بگیرد تا نور به مرکز تاج برسد.

هرس باردهی

– حذف شاخه‌های خشک
– حذف پاجوش‌ها و تنه‌جوش‌ها
– حذف شاخه‌های عمودی و بدون بار

هرس اصولی باعث:

  • افزایش تعداد گل‌ها

  • افزایش کیفیت میوه

  • کاهش آفات

برنامه کامل کوددهی درخت انار

تغذیه مناسب مهم‌ترین عامل در افزایش باردهی و درشتی میوه‌ها است. در اینجا یک برنامه کوددهی کامل، مرحله‌به‌مرحله برای باغ انار ارائه می‌شود:

اواخر زمستان (قبل از تورم جوانه‌ها)

کود دامی پوسیده + گوگرد گرانوله
  • مقدار: برای هر درخت بالغ ۲۰ تا ۳۰ کیلو کود دامی پوسیده

  • همراه با ۵۰۰ گرم گوگرد

مزایا:

  • اصلاح خاک

  • افزایش فعالیت میکروبی

  • بهبود جذب عناصر

کود NPK زمستانه (مثلاً 12-12-36 یا 10-52-10)
  • مقدار: ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم به‌همراه آبیاری

  • تقویت گل‌دهی سال بعد

شروع بهار (شروع رشد برگ‌ها)

استفاده از هیومیک اسید

هیومیک اسید یکی از مهم‌ترین کودهای مایع برای باغ انار است.

مقدار مصرف:
  • برای هر درخت بالغ: ۱۰۰ تا ۱۵۰ سی‌سی هیومیک اسید در آبیاری

  • برای درختان جوان: ۵۰ سی‌سی

فواید:

  • افزایش ریشه‌زایی

  • بالا بردن جذب کودها

  • بهبود کیفیت خاک

  • جلوگیری از زردی برگ

زمان گل‌دهی (اردیبهشت تا خرداد)

در این دوره مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید تقویت گل‌ها و جلوگیری از ریزش آن‌هاست.

کود فروت ست (Fruit Set)

این کود معمولاً شامل کلسیم + بور + روی است.

مقدار مصرف:
  • محلول‌پاشی: ۲ در هزار

  • دو بار با فاصله ۱۰ روز

مزایا:

  • افزایش درصد تبدیل گل به میوه

  • جلوگیری از ریزش گل

  • افزایش پوست‌سفتی و کاهش ترک خوردن

تشکیل میوه و رشد اولیه

کود محرک رشد (NPK بالانس یا 20-20-20)
  • مقدار: ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم برای هر درخت در آبیاری

کمک می‌کند به:

  • افزایش اندازه اولیه میوه

  • رشد یکنواخت شاخه و برگ

  • جلوگیری از ضعف درخت

دوره چاق شدن و افزایش وزن میوه

این مرحله مهم‌ترین بخش برای درشتی و کیفیت انار است.

کود پتاس بالا (مثلاً 12-12-36 یا 0-0-50 مایع)

  • مقدار مصرف:
    ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم کود پتاسه
    یا ۱۰۰ سی‌سی پتاس مایع
    هر ۲۰ تا ۳۰ روز

مزایا:

  • درشت‌تر شدن میوه

  • شیرین‌تر شدن دانه‌ها

  • افزایش رنگ‌گیری

  • جلوگیری از ترک خوردن

۱ تا ۱.۵ ماه قبل از برداشت

محلول‌پاشی با کلسیم

  • مقدار: ۲ در هزار

مزایا:

  • سفت شدن پوست انار

  • افزایش ماندگاری در انبار

  • جلوگیری از ترکیدن میوه‌ها

پس از برداشت

کود آهن، روی و منیزیم

برای جبران انرژی مصرف‌شده درخت بعد از باردهی.

مقدار:
  • ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم از هر عنصر (کلاته)

این کار کمک می‌کند:

  • خواب زمستانه قوی‌تر

  • گل‌دهی بهتر سال بعد

کنترل بیماری‌ها و آفات باغ انار

آفات مهم:

  • کرم گلوگاه

  • شپشک انار

  • شته

  • سفیدک سطحی

  • سوسک چوب‌خوار

روش مدیریت:

  1. جمع‌آوری و سوزاندن میوه‌های آلوده

  2. استفاده از تله نوری

  3. سم‌پاشی تابستانه با توجه به توصیه جهاد کشاورزی

  4. هرس شاخه‌های آلوده

نکات طلایی افزایش باردهی باغ انار

  • آبیاری یکنواخت = جلوگیری از ترک خوردن

  • استفاده منظم از هیومیک اسید = ریشه قوی

  • محلول‌پاشی بور و کلسیم = گل‌دهی بهتر

  • هرس اصولی = نوردهی بیشتر و باردهی بالاتر

  • تغذیه پتاس بالا = انار درشت و شیرین

بطور کلی نگهداری و کوددهی درخت انار اگر طبق یک برنامه مرحله‌ای و علمی انجام شود، نه‌تنها باعث افزایش چشمگیر باردهی می‌شود، بلکه کیفیت ظاهری و طعم انار نیز چند برابر خواهد شد. استفاده از کودهای مایع مثل هیومیک اسید سبوسیب، فروت ست سبوسیب و کود محرک رشد سبوسیب به‌صورت آبیاری یا محلول‌پاشی می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش عملکرد باغ ایفا کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *